Wszystkich Świętych
Święto Wszystkich Świętych jest obchodzone w Kościele katolickim 1 listopada. Jego geneza związana jest z kultem męczenników, również tych bezimiennych, i sięga pierwszych wieków chrześcijaństwa. Początkowo święto przypadało na wiosnę, 13 maja, jednak z czasem jego obchody przeniesiono na 1 listopada. Ze Świętem Wszystkich Świętych powiązane są także Zaduszki, inaczej Święto Zmarłych, celebrowane w kościele rzymskokatolickim 2 listopada. Zarówno Święto Wszystkich Świętych, jak i Święto Zmarłych wiążą się z zadumą i odwiedzaniem grobów bliskich.
Cmentarz katolicki we Wszystkich Świętych © iStock
Obchody świąt mogą się różnić w poszczególnych krajach. I tak na przykład we Francji 1 listopada celebrowany jest La Toussaint. Na grobach bliskich pozostawia się wieńce i tabliczki z dedykacją dla zmarłych, zapala się także świece. W Polsce cmentarze dekoruje się kwiatami i zniczami, tradycją jest również dekorowanie grobów opuszczonych czy pomników upamiętniających poległych podczas bitew żołnierzy. Obchody Wszystkich Świętych w Hiszpanii przyjmują bardziej kolorową i weselszą odmianę. Tamtejsze Todos los Santos to czas fiesty i procesji. Symbolem święta są także smakołyki, w tym tzw. kości świętych, czyli marcepanowe rurki z nadzieniem.
Mamy najlepsze oferty lotów i hoteli w Hiszpanii
Cmentarz prawosławny © iStock
W Kościele prawosławnym pamięć o zmarłych czci się kilka razy w roku, na przykład podczas modlitw w czasie tzw. Soboty Rodzicielskiej. Dzień 1 listopada nie jest dniem obchodów Święta Zmarłych, choć niektóre rodziny udają się wtedy na groby bliskich. Główne obchody i celebrowanie pamięci o zmarłych przypadają na okres paschalny, a dokładniej na drugi wtorek po Wielkanocy. Radonica, bo taką nazwę nosi to święto, to czas radości, a tradycją tego dnia jest odwiedzanie grobów bliskich i pozdrawianie ich słowami „Chrystus Zmartwychwstał”. Wiele osób zabiera ze sobą na cmentarz posiłek, w tym świąteczne potrawy i smakołyki – część z nich zostawia się dla zmarłego, część spożywa na miejscu.
Lampiony z dyni na Halloween © iStock
Cukierek albo psikus, czyli Halloween
Jedną z najbardziej popularnych tradycji związanych ze Świętem Zmarłych jest Halloween. Choć kojarzy się nam ono głównie ze Stanami Zjednoczonymi, warto pamiętać, że jego początki wiążą się z Europą. Źródła Halloween upatruje się w celtyckim święcie Samhain, obchodzonym w nocy z 31 października na 1 listopada. To w tym czasie duchy zmarłych miały odwiedzać świat żywych. Palono ogniska, ubierano maski mające odstraszyć złe duchy i przygotowywano poczęstunek dla tych dobrych. Samo słowo Halloween zostało wzięte od wyrażenia All Hallows’ Eve.
Halloweenowy pokaz ogni sztucznych w hrabstwie Down w Irlandii Północnej © iStock
Święto pojawiło się w Stanach Zjednoczonych wraz z napływem irlandzkich imigrantów w XIX wieku. Obchodzi się je nie tylko w Stanach, ale i Wielkiej Brytanii, Irlandii czy Kanadzie. Obecnie Halloween odcina się od swoich korzeni religijnych, będąc okazją do doskonałej zabawy. Głównym symbolem Halloween jest dynia, zwłaszcza ta wydrążona, z lampionem w środku. Tradycją w tym czasie jest ozdabianie domów i ulic sztucznymi pajęczynami, kwiatami, dyniami czy na przykład postaciami zombie, kościotrupów i duchów. Tej nocy odbywa się wiele imprez przebieranych, a dzieci (jak i dorośli) odwiedzają sąsiednie domy, witając się kultowym już hasłem: “Cukierek albo psikus!”.
Mamy najlepsze oferty lotów i hoteli w Irlandii
Ołtarz na Dia de los Muertos w Oaxaca © iStock
Dia de los Muertos
Meksykańskie Dia de los Muertos jest chyba najbardziej kolorowym i wesołym sposobem na uczczenie pamięci o zmarłych. W tej kulturze śmierć jest uznawana za towarzyszkę życia. Obchody święta łączą w sobie tradycje katolickie z dawnymi wierzeniami prekolumbijskimi. Przygotowania do Święta Zmarłych zaczyna się już na kilka tygodni przed – sprzątając domy i przygotowując dekoracje. Dia de los Muertos trwa od ostatnich dni października, jednak to 1 i 2 listopada są momentami kulminacyjnymi obchodów. W tym czasie w domach tworzone są ołtarze upamiętniające zmarłych. Na stołach układa się kwiaty (głównie aksamitkę), kadzidła, ulubione dania zmarłych, ich zdjęcia czy rzeczy osobiste.
Groby udekorowane na Dia de los Muertos © iStock
Symbolami święta są m.in. kolorowe czaszki, figurki Catriny (kobieta/szkielet, personifikacja śmierci) czy też chleb zmarłych. Rodziny wspominają bliskich w domach oraz na cmentarzach, organizując na nich radosne biesiady z tańcami i muzyką w tle. Zgodnie z wierzeniami, 1 listopada świat żywych odwiedzają dusze dzieci, z kolei dzień później dusze dorosłych. Obchody Dia de los Muertos zyskały taką popularność, że każdego roku w tych dniach turyści z całego świata odwiedzają Meksyk, by na własne oczy przekonać się o tym, jak huczną i wesołą postać może przyjąć wspominanie zmarłych.
Mamy najlepsze oferty lotów i hoteli w Meksyku
Lampiony na O-bon © iStock
O-bon
Czas na japońskie obchody Święta Zmarłych, czyli O-bon. W przeciwieństwie do wcześniej wymienianych zwyczajów i świąt O-bon przypada na połowę lipca lub sierpnia, w zależności od regionu. Obchody święta trwają około 3 dni – w tym czasie duchy zmarłych odwiedzają swoich bliskich. Aby pomóc im znaleźć drogę do domu, zapala się ognie powitalne (mukaebi). Tradycja O-bon liczy już ponad 500 lat. Mimo iż nie jest to czas wolny od pracy, wiele osób decyduje się na urlop, aby wrócić do swoich rodzinnych domów i wspólnie upamiętnić zmarłych bliskich. Tworzone są ołtarze, przygotowywane podarunki dla dusz zmarłych. W niektórych miejscach organizowane są festiwale uliczne, odbywają się także tradycyjne tańce w kimonach (Bon-Odori). Na koniec obchodów zapala się ognie pożegnalne, które odprowadzają dusze zmarłych. Kierunek drogi wskazują także pływające łódki z lampionami.
Mamy najlepsze oferty lotów i hoteli w Japonii
Obchody O-bon w Japonii © iStock
Chińskie Święto Duchów
Święto Duchów, inaczej Święto Głodnych Duchów, przypada na 15. dzień siódmego miesiąca, który jest nazywany Miesiącem Duchów. To właśnie wtedy dusze zmarłych mają przechodzić przed bramy zaświatów i odwiedzać swoich bliskich. Podróż ta trwa aż 30 dni. Z okazji Święta Duchów tworzone są specjalne ołtarze, przygotowuje się także posiłki dla zmarłych, które wystawia się przed domem. Zwykle są to potrawy i napoje o intensywnych zapachach, mających przyciągać duszę zmarłych. Jedną z tradycji święta jest palenie imitacji pieniędzy czy przedmiotów codziennego użytku. Podczas odbywających się w tym czasie przedstawień w operze pierwszy rząd siedzeń na widowni pozostaje pusty – to miejsca dla zmarłych. Symbolem Święta Duchów jest światło, dlatego w tym czasie wypuszcza się na wody rzek i jezior trzcinowe łódki z lampionami, które mają wskazywać drogę zabłąkanym duszom.
Mamy najlepsze oferty lotów i hoteli w Chinach
Ozdoby na chiński Dzień Duchów © iStock
Jak widać, Święto Zmarłych przybiera różne postaci. Wiele tradycji zanika, ustępując popularnym zwyczajom, inne z kolei są przekazywane z pokolenia na pokolenie i nic nie wskazuje na to, aby miały zostać zapomniane.
