Zanim przejdziesz do poznawania tureckich przysmaków, sprawdź:
- które bazary w Izmirze warto odwiedzić,
- co koniecznie zobaczyć w Kapadocji,
- czego spróbować w Stambule,
- dlaczego Bodrum nazywane jest tureckim Saint Tropez.
Sprawdź oferty wakacji w Turcji
Tureckie słodycze i przysmaki – czego warto spróbować?
Turecka kuchnia od wieków uchodzi za jedną z najbardziej aromatycznych i różnorodnych na świecie. Łączy w sobie wpływy kuchni śródziemnomorskiej, arabskiej i środkowoazjatyckiej, zachwycając bogactwem smaków, zapachów i tekstur. Niezależnie od tego, czy odwiedzasz Stambuł, Alanyę, Izmir czy Kapadocję – wszędzie natkniesz się na lokalne rarytasy, które kuszą z ulicznych straganów, bazarów i restauracyjnych witryn.
Zastanawiasz się, co zjeść w Turcji i jakie tureckie słodycze lub potrawy warto przywieźć z wakacji? Oto przewodnik po tym, co najlepsze ma do zaoferowania turecka kuchnia: od tradycyjnych deserów, przez aromatyczne dania mięsne, po egzotyczne przekąski, które na długo pozostaną w pamięci. Przed Tobą najciekawsze tureckie przysmaki.
1. Kawa po turecku – aromatyczny rytuał
Turcja, rozciągająca się między Europą a Azją, pachnie o każdej porze dnia kawą – i to nie byle jaką. Kawa po turecku, znana jako Türk kahvesi, to prawdziwy rytuał wpisany w codzienność mieszkańców. Przygotowuje się ją w specjalnym tygielku (cezve) zanurzanym w gorącym piasku. Efektem jest gęsty, czarny napar o słodko-gorzkim, głębokim aromacie.
Ten intensywny napój to nie tylko klasyka tureckiej kuchni, ale też ważny element lokalnej kultury – od XVI wieku obecny w codziennych spotkaniach i uroczystościach. Nic dziwnego, że kawa po turecku trafiła na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Wypita z dekoracyjnej filiżanki, najlepiej z odrobiną lokum obok, pozwala na chwilę relaksu – i wedle lokalnej tradycji – wróżbę z fusów. Jeśli zastanawiasz się, co zjeść w Turcji, nie zapomnij, że od tureckiej kawy dobrze jest zacząć każdy dzień – to nieodłączny element tureckiego jedzenia i lokalnych zwyczajów.
2. Lokum — galaretka o smaku różanym
W tureckiej kuchni olejek różany wykorzystywany jest nie tylko w kosmetyce, ale też jako aromatyczny składnik słodyczy. Najlepszym tego przykładem jest lokum, czyli słynne rachatłukum – jeden z najsłodszych przysmaków, jakie znajdziesz w kuchni tureckiej.
To lepka, miękka galaretka przygotowywana z cukru, skrobi i olejku różanego. Choć najczęściej ma delikatny kwiatowy smak, występuje też w wersjach z pistacjami, orzechami, granatem czy kokosem. W wielu cukierniach natkniesz się na tureckie słodycze z pistacjami albo orzechami, które od razu przyciągają wzrok feerią kolorów i intensywnym zapachem, szukaj wśród nich również lokum! To smak, który potrafi zaskoczyć.
Lokum najlepiej smakuje z filiżanką kawy po turecku lub czarną herbatą. Historia lokum sięga XVIII wieku – to właśnie wtedy, w Stambule, zaczęto je wytwarzać. Dzisiaj stanowi jeden z najczęściej wybieranych prezentów z podróży i należy do najsłynniejszych tureckich słodyczy.
3. Lahmacun — turecka pizza
Nazywane często turecką pizzą, lahmacun to jedno z tych dań, które najlepiej oddają charakter kuchni tureckiej – jest aromatyczne, dobrze doprawione, proste, a przy tym niezwykle sycące. Lahmacun jest daniem idealnym: sycącym, smacznym, tanim i łatwo dostępnym na niemal każdej tureckiej ulicy. Ten cienki placek z dobrze doprawionym nadzieniem z jagnięciny spotykany jest najczęściej w wersji z Urfy lub Gaziantep. W pierwszym przypadku mięso doprawiane jest czosnkiem, w drugiej – nazywanej też Antep – cebulą. Swoją niesamowitą konsystencję – z chrupiącym ciastem i miękkim farszem – zawdzięcza lahmacun wypiekowi w kamiennym piecu. Nie zapomnij skropić całości sokiem z cytryny i przegryźć świeżą kolendrą.
4. Osmanlı Macunu – kolorowe, słodkie lizaki
Turcy naprawdę kochają słodycze, i to nie tylko w formie deserów z cukierni. Dowodem na to jest Osmanlı Macunu, czyli niezwykłe, kolorowe lizaki o konsystencji ciągnącej pasty. Ich historia sięga czasów Imperium Osmańskiego, kiedy przygotowywano je z naturalnych składników takich jak imbir, goździki, hibiskus, mięta, cytryna czy pomarańcza. Dziś pojawiają się też nowoczesne wersje: truskawkowe, bananowe, kiwi.
Słodka, lejąca masa rozprowadzana jest na patyku przez ulicznych sprzedawców. Powstają z niej spiralne, barwne kompozycje, które przyciągają uwagę, nie tylko dzieci. To jeden z najbardziej charakterystycznych przysmaków tureckiej kuchni. Jeśli chcesz spróbować tureckich słodyczy, których nie znajdziesz w sklepowych opakowaniach, tylko na lokalnych bazarach lub ulicach Stambułu, warto wypatrywać sprzedawców z miskami pełnymi kolorowej masy.
5. Iskender kebap – klasyk tureckiej kuchni z sosem i jogurtem
Kebab to bez wątpienia jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań, jakie oferuje kuchnia turecka. Wśród dziesiątek jego odmian szczególne miejsce zajmuje Iskender kebap, klasyk wywodzący się z miasta Bursa. To cienko krojone plastry pieczonego mięsa podawane na chlebowym cieście pide, z dodatkiem naturalnego jogurtu, aromatycznego sosu pomidorowego i roztopionego masła.
Pomysłodawcą dania był Iskender Efendi, który już w XIX wieku udoskonalił tradycyjny sposób serwowania mięsa. Dziś zamówisz je niemal w każdej tureckiej restauracji, niezależnie od tego, czy podróżujesz po wybrzeżu, Anatolii czy dużych miastach. Iskender kebap to jeden z najlepszych przykładów na to, jak łączyć prostotę z głębią smaku. To danie, które rozgrzewa, syci i na długo zostaje w pamięci. Jeśli interesuje Cię lokalne jedzenie – Turcja ma w zanadrzu coś znacznie więcej niż fast foody. Warto zacząć właśnie od tego przysmaku.
6. Kokoreç — mięsna przekąska
W kuchni każdego kraju można znaleźć danie, które wzbudza skrajne emocje wśród smakoszy. W Turcji jest nim kojarzony z Adaną, ale znany w całym kraju Kokoreç. Jest to rodzaj street foodu przyrządzanego z… jagnięcych jelit nadziewanych podrobami. Są one mocno przyprawiane, pieczone nad rusztem, krojone w kawałki i układane na bułce lub talerzu. Najczęściej serwuje się to danie na dwa sposoby – w wersji łagodnej z marynaty z oliwą, sokiem z cytryny i oregano lub ostrej z pomidorami, zielonymi i czerwonymi papryczkami.
7. Adana kebap
Ponoć król może być tylko jeden. Wśród tureckich kebabów miano dumnie od lat nosi Adana kebap. Danie wymyślone zostało w Adanie – najżyźniejszym, czarnomorskim regionie Turcji. Zachwyca soczystością mielonej jagnięciny pieczonej na szpadkach şiş. Doprawiana jest ona specjalnymi przyprawami, cebulą i czosnkiem dla uzyskania lepszego smaku. Mięso podaje się na cienkim cieście z dodatkiem grillowanych warzyw, np. pomidorów i papryki. Na wierzch koniecznie świeża natka pietruszki i sumak, a do picia orzeźwiający i słony jogurtowy napój Ayran!
8. Simit — obwarzanek z sezamem
Tureckie śniadanie nie obędzie się bez tego miękkiego w środku i chrupiącego z wierzchu obwarzanka posypanego sezamem. Można go maczać w miodzie czy kaymaku lub pomidorowej jaecznicy menemen. Historia tych pszennych wypieków sięga czasów Imperium Osmańskiego, gdy serwowane były władcom na śniadanie i podczas ramadanu. Dziś kupić je można u ulicznych sprzedawców, czyli simitçi lub w specjalnych piekarniach. Coraz częściej można w krajobrazie – zwłaszcza dużych miast takich jak Stambuł – zobaczyć miejsca, w których przygotowuje się Simit pomidorowy czy serowy.
A może skusisz się na … tureckie rolady?
Choć baklava i lokum to najpopularniejsze desery, tureckie rolady również zasługują na uwagę. Wśród nich wyróżniają się takie przysmaki jak saray sarması – kremowa roladka z biszkoptu i kokosa, często z dodatkiem pistacji lub kakao. Popularna jest też fıstıklı sarma, czyli zielona, miękka rolada z mielonych pistacji, cukru i syropu – niezwykle słodka i rozpływająca się w ustach. Takie rolady występują w wielu wariacjach: od śmietankowych, przez kakaowe, po intensywnie orzechowe.
9. Mantı — pierożki w sosie czosnkowym
W Polsce pierogi, we Włoszech tortellini lub ravioli, a w Turcji mantı. Niepozorne, maleńkie, ale pełne smaku pierożki serwowane są zazwyczaj z sosem czosnkowym na bazie jogurtu. Chociaż tradycyjnie mają mięsne nadzienie z mielonej jagnięciny lub wołowiny, można spotkać wersje wegetariańskie, np. z ziemniakami lub dynią. Przed podaniem posypuje się je suszonymi liśćmi mięty, chilli lub sumakiem, a także polewa roztopionym masłem, aby wzbogacić smak. Danie to popularne jest na terenie całej Azji Mniejszej, ponieważ wywodzi się ono z tradycji koczowniczych plemion Turków i Mongołów.
10. Baklava – królowa tureckich deserów
Słodka, lepka, pełna warstw i aromatów – baklava to prawdziwa królowa tureckich słodyczy. Przygotowywana z cieniutkiego ciasta yufka, przekładana orzechami, pistacjami lub migdałami i nasączona cukrowo-maślanym syropem albo miodem, zachwyca różnorodnością smaków i tekstur. Choć za jej współczesną stolicę uznaje się Gaziantep, pierwsze słodkości tego typu przygotowywano już w pałacu Topkapi w Stambule – dla sułtana i jego dworu. Dziś można ją kupić w niemal każdej cukierni ,często w dziesiątkach różnych wariantów.
