Gdzie leży Wilno?
Wilno jest stolicą i największym miastem Litwy, położonym w południowo-wschodniej części kraju, na Pojezierzu Litewskim, u ujścia rzeki Wilejki do Wilii. Znajduje się ok. 30 km od granicy z Białorusią. Pod względem powierzchni jest największym miastem w krajach bałtyckich. Od wieków stanowi ważny ośrodek gospodarczy, finansowy, przemysłowy, naukowy i kulturalny.
Atrakcje i co warto zobaczyć w Wilnie
Wilno często nazywa się „miastem świątyń”, ponieważ znajduje się w nim ok. 40 zabytkowych kościołów katolickich i prawosławnych oraz cerkwi. Poza nimi można oglądać jeszcze inne niezwykłe budowle w różnych stylach architektonicznych. Kwintesencją klimatu miasta jest jednak spacer po wileńskim deptaku oraz artystycznych uliczkach na Zarzeczu. Gdzie szczególnie warto się udać podczas zwiedzania?
Wilno Stare Miasto
Najstarsza część miasta, wpisana na listę UNESCO. To właśnie tutaj mieści się najwięcej świetnie zachowanych zabytków, bowiem starówka nie została zniszczona podczas II wojny światowej. Do najważniejszych obiektów zaliczają się m.in. Ostra Brama, kościół św. Anny, bazylika Archikatedralna św. Stanisława i św. Władysława, a także Muzeum Adama Mickiewicza.
Ostra Brama Wilno
Ważne miejsce historyczne oraz cel pielgrzymek, ze słynną cudowną ikoną Matki Boskiej Ostrobramskiej wyeksponowanej w neoklasycystycznej kaplicy – to właśnie ją wspomina Adam Mickiewicz w „Inwokacji”.
Cudowny obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej
Ostra Brama jest znana z kaplicy, w której znajduje się obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej, uważany za cudowny i otoczony wielką czcią zarówno przez katolików, jak i prawosławnych. Obraz, pochodzący z XVI wieku, jest wykonany na dębowej desce, a postać Maryi zdobią liczne srebrne i złote wota. Wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej jest jednym z najważniejszych symboli religijnych na Litwie, ale także w Polsce, gdzie jest znany jako „Matka Miłosierdzia.”
Pałac Prezydencki Wilno
Oficjalna rezydencja prezydenta Litwy. Imponujący budynek z XIV w., który był wielokrotnie rozbudowywany. W każdą niedzielę o godzinie 12.00 odbywa się przy nim ceremonia wciągnięcia flagi, w której uczestniczą wojskowi Kompanii Honorowej Wojska Litewskiego, ubrani w średniowieczne zbroje.
Uniwersytet Wileński
Jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie Środkowej, założony w 1579 r. Obiekt słynie z pięknej architektury, ale przede wszystkim jest miejscem, w którym wybitni badacze i artyści przyczyniali się do rozwoju europejskiej nauki, kultury i sztuki.
Plac Katedralny Wilno
Główny plac miasta, przy którym mieści się Katedra Wileńska, a także liczne restauracje, kawiarnie i sklepy. Jest miejscem ważnych wydarzeń historycznych i kulturalnych, a także istotnym punktem orientacyjnym.
Katedra Wileńska
Główny katolicki kościół Wilna, z imponującymi wnętrzami i dzwonnicą. Po odbudowaniu w XX w. nadano mu neoklasycystyczną fasadę z kolumnadą stylizowaną na greckie świątynie. Jest ważnym historycznie miejscem, bowiem m.in. stanowi mauzoleum dla szczątków św. Kazimierza (patrona Litwy), królów i możnowładców, a także to właśnie tutaj odbył się tajemny ślub Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny.
Katedra w Wilnie i jej tajemnicza krypta
Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława, znana jako Katedra Wileńska, skrywa podziemne korytarze i krypty, w których spoczywają wielkie postacie litewskiej i polskiej historii, w tym żona króla Zygmunta Augusta, Barbara Radziwiłłówna. Krypta skrywa także relikty dawnych świątyń pogańskich, ponieważ to miejsce było uważane za święte już przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Litwę.
Cmentarz na Rossie Wilno
Historyczny cmentarz, na którym pochowani są zasłużeni Litwini oraz Polacy. Na miejscu można odwiedzić grób m.in. Joachima Lelewela czy matki Józefa Piłsudskiego, którego serce również spoczywa w tym miejscu.
Wzgórze Trzech Krzyży Wilno
Jeden z symboli miasta. Ważny punkt widokowy, z którego można podziwiać piękną panoramę miasta. Na wzgórzu znajduje się pomnik z trzema białymi krzyżami – zgodnie z legendą upamiętnia męczeństwo trzech franciszkanów, którzy zostali straceni w tym miejscu za czasów Olgierda.
Muzeum Adama Mickiewicza Wilno
Muzeum poświęcone życiu i twórczości polskiego wieszcza narodowego, Adama Mickiewicza. Bogata wystawa jest zaaranżowana w dawnej siedzibie poety. W obiekcie organizowane są konkursy poetyckie, Środy Literackie oraz inne imprezy kulturalne. Muzeum Adama Mickiewicza w Wilnie mieści się w budynku, w którym poeta mieszkał w latach 1822-1823, gdy pracował jako nauczyciel. To właśnie tutaj Mickiewicz ukończył i wydał swoje „Ballady i romanse,” które uznawane są za początek polskiego romantyzmu. Muzeum mieści się w niewielkim, skromnym mieszkaniu i prezentuje osobiste pamiątki poety, rękopisy, listy, książki, a także przedmioty codziennego użytku z jego czasów.
Ciekawostką jest, że budynek, w którym znajduje się muzeum, przetrwał wiele zawirowań historycznych, w tym II wojnę światową, i pozostał jednym z niewielu miejsc w Wilnie, które tak mocno związane są z życiem Mickiewicza. W muzeum można zobaczyć oryginalny rękopis „Grażyny,” jednej z najważniejszych epopei poety, oraz listy, w których opisywał swoje życie w Wilnie i wyrażał tęsknotę za ojczyzną. To miejsce jest celem podróży miłośników literatury, którzy chcą poczuć atmosferę czasów, w których żył i tworzył jeden z największych polskich poetów.
Kościół św. Piotra i Pawła Wilno
Barokowy kościół z niezwykle bogatym, białym wnętrzem, które zdobi ok. 2 tysiące stiukowych rzeźb. Jest uznawany za jedną z najpiękniejszych świątyń na świecie.
Kościół św. Anny Wilno
To jeden z najpiękniejszych przykładów gotyckiej architektury w Europie Wschodniej. Wzniesiony na przełomie XV i XVI wieku, zachwyca swoją fasadą z czerwonej cegły, pełną misternych zdobień, które łączą wpływy gotyku flamandzkiego i niemieckiego. Według legendy Napoleon Bonaparte, zauroczony kościołem podczas pobytu w Wilnie w 1812 roku, miał powiedzieć, że chciałby przenieść go do Paryża „na dłoni.” Kościół, usytuowany malowniczo nad rzeką Wilenką, jest symbolem miasta, przyciągając uwagę zarówno turystów, jak i mieszkańców, swoją wyjątkową architekturą i długą historią. Jest także częścią zespołu architektonicznego wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Baszta Giedymina Wilno
Ostatni zachowany z elementów zamku wileńskiego. Gotycka baszta z XV w. pełni funkcję punktu widokowego, z którego można zrobić zachwycające zdjęcia miasta.
Ulica Uzupis Wilno
Zarzecze, po litewsku Užupis, to artystyczna dzielnica Wilna, która w 1997 roku ogłosiła się niezależną „Republiką Zarzecza”. Ma własną konstytucję, prezydenta, rząd, a nawet armię (choć składającą się tylko z kilkunastu osób). Dzielnica przyciąga artystów, twórców i wolnych duchów, a jej konstytucję można zobaczyć wyrytą na tablicach w różnych językach na jednej z uliczek.
Najwyższa wieża telewizyjna w krajach bałtyckich
Wieża telewizyjna w Wilnie ma 326,5 metra wysokości i jest najwyższą budowlą w krajach bałtyckich. Jest też miejscem historycznym, związanym z wydarzeniami z 13 stycznia 1991 roku, kiedy to mieszkańcy Wilna stawili opór radzieckim siłom, broniąc niepodległości Litwy. Na wieży znajduje się także obrotowa restauracja „Paukščių takas” (Droga Mleczna), skąd można podziwiać panoramiczne widoki na miasto i okolicę.
Kiedy najlepiej wybrać się do Wilna? Pogoda w Wilnie
W Wilnie panuje klimat umiarkowany ciepły. Pogoda jest bardzo podobna do tej, którą obserwuje się w Polsce. Lata są ciepłe, a zimy mroźne, śnieżne i pochmurne. W jakim czasie zaplanować wyjazd do stolicy Litwy?
Pogoda Wilno
Styczeń – marzec: początek roku jest chłodny i śnieżny, z temperaturami często spadającymi poniżej 0°C. Jeśli zadba się o ciepłą odzież, można z powodzeniem eksplorować miasto, korzystając z zimowych atrakcji, np. lodowisk.
Kwiecień – czerwiec: wiosna jest przyjemnie ciepła (ok. 10-20°C), przez co warunki są idealne na spacery po Starym Mieście oraz parkach.
Lipiec – sierpień: lato jest słoneczne i ciepłe (ok. 20-30°C). Pogoda zachęca do spędzania czasu na zewnątrz, m.in. brania udziału w wydarzeniach na świeżym powietrzu.
Wrzesień – październik: jesień przynosi ochłodzenie (ok. 10-15°C), ale też piękne kolorowe krajobrazy. W tym czasie można skupić się na muzeach oraz odkrywaniu lokalnej kuchni.
Listopad – grudzień: pod koniec roku wraca chłód i pojawiają się pierwsze przymrozki. W mieście działają jednak jarmarki bożonarodzeniowe, a także można m.in. podziwiać iluminacje oraz brać udział w koncertach kolęd.
Co i gdzie zjeść w Wilnie?
W stolicy kraju rozkoszować się można tradycyjną litewską kuchnią. W mieście działa wiele restauracji serwujących potrawy w najbardziej autentycznym wydaniu. Jest prosta i syta – wykorzystuje się w niej mięso, nabiał w różnej formie oraz warzywa korzeniowe. W dużej mierze jest podobna do kuchni polskiej. Co warto zamawiać w wileńskich restauracjach?
- Šaltibarščiai: chłodnik litewski z buraków i kwaśnej śmietany, podawany z ogórkami, koperkiem oraz jajkiem na twardo.
- Cepeliny: pyzy ziemniaczane z nadzieniem mięsnym (baranina lub wieprzowina) z cebulą i przyprawami, podawane ze śmietaną.
- Kibiny: pieczone drożdżowe pierożki faszerowane baraniną lub wołowiną.
- Varškėčiai: smażone placuszki z twarogu, podawane z owocami leśnymi, miodem i śmietanką, serwowane na ciepło.
Prawdziwej wileńskiej kuchni można skosztować w restauracji Etno Dvaras, w której tradycyjne potrawy serwowane są w klimatycznych wnętrzach. Na wyśmienite zupy gotowane zgodnie z dawnymi przepisami warto z kolei udać się do restauracji Lokys.
Litewskie smaki w blasku gwiazdek Michelin
W tegorocznej edycji Przewodnika Michelin oznaczenie jednej gwiazdki uzyskały wileńskie restauracje: Džiaugsmas, Demoloftas, Pas mus oraz Nineteen18. Chociaż każdy z tych lokali różni się m.in. klimatem czy wystrojem, łączy je wykorzystanie najlepszej jakości produktów i nietuzinkowe podejście do kuchni litewskiej.
- W ascetycznych wnętrzach restauracji Džiaugsmas, czyli Radość, najważniejsze miejsce zajmują barwne, artystycznie aranżowane dania. To one mają dawać szczęście gościom odwiedzającym ten skąpany w szarości lokal. Uwagę przykuwa tu też lodówka z sezonowanym mięsem – skarb szefa Martynasa Praskeviciusa.
- W Demoloftas przy Ševčenkos Gatvė 16A poczujesz się niczym w świetnej galerii sztuki. Nie tylko przez nowoczesne, ale złagodzone artystycznymi dodatkami wnętrza. Tutejszy szef kuchni i filozof jedzenia Tadas Eidukevičius serwuje dania litewskie z poziomu rzemiosła wyniesione do rangi dzieła sztuki.
- Jeśli szukasz nietypowych doznań kulinarnych, wybierz się do klimatycznego Pas mus, czyli Naszego Domu przy Pilies Gatvė 28. Miejsce to słynie z dań gourmet ze sfermentowanych i sezonowych produktów spod ręki Vity Bartininkaitė, a także przytulnych, ale urządzonych ze smakiem wnętrz w klasycznym stylu.
- Restauracja Nineteen18 znajdująca się w Senatorių Pasažas to natomiast miejsce, które zaprasza w kulinarną podróż inspirowaną lokalnymi produktami i historiami mieszkańców Litwy. Daj się porwać 10-daniowemu menu degustacyjnemu szefa kuchni Andriusa Kubiliusa! Podróżując po Litwie, nie zapomnij o odwiedzeniu innych rekomendowanych przez Michelin lokali z oznaczeniami Bib Gourmand. Obecnie jest ich aż 26!
Noclegi w Wilnie
W stolicy Litwy dostępnych jest wiele polecanych miejsc noclegowych o wysokim standardzie.
Świetne warunki w dobrej cenie oferuje np. Radisson Blu Hotel Lietuva. Elegancki, czterogwiazdkowy hotel nad brzegiem rzeki Willi jest dogodnie położony w centrum miasta. Do starówki można dojść zaledwie w 10 min.
Kolejnym ośrodkiem godnym polecenia jest Hilton Garden Inn Vilnius City Centre. Efektowny hotel z prywatnym parkingiem, tarasem i innymi udogodnieniami również znajduje się blisko atrakcji, ok. 1,3 km od centrum.
Turyści często wybierają również Novotel Vilnius Centre. Stylowy hotel mieści się przy głównej ulicy miasta, ok. 500 m od Katedry. Pokoje są schludne, eleganckie i w pełni wyposażone.