Gdzie leży Apulia?
Jeżeli mapa Włoch przypomina but, to Apulia (włoska Puglia) jest obcasem, wyciągniętym daleko w morze, jakby Włochy chciały dotknąć wód Grecji. Ten region o powierzchni ponad 19 000 km², rozciąga się wzdłuż wybrzeża dwóch mórz – Adriatyckiego od wschodu i Jońskiego od południa.
Wielu turystów, którzy odwiedzili Rzym czy Wenecję, stwierdziło, że dopiero pobyt w Apulii pokazał im prawdziwe oblicze Włoch. Codzienne, bez tłumów i typowo turystycznych akcentów. Region ten nie żyje turystyką, tutaj jest ona tylko miłym dodatkiem. Apulia to malownicze okolice, w których domostwa mieszkańców przyciągają uwagę tak samo, jak zabytki z dawnych lat. Pełno tu świadectw historii, a ludowe i religijne tradycje są przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Apulia to oliwa z pierwszego tłoczenia, słynny chleb z Altamury czy znane wina (w tym Locorotondo, Negroamaro czy Primitivo). Czas płynie tutaj wolniej, a życie nabiera tempa po zmroku, kiedy to zarówno turyści, jak i mieszkańcy gromadzą się w restauracjach na głównych placach. Tak w pigułce przedstawia się region. Wczasy w tym miejscu to gwarancja atrakcji dla osób, które uwielbiają klimat starych miasteczek i chcą zobaczyć najpiękniejsze zabytki w okolicy. Jednak Apulia to także idealny wybór, jeśli chcesz odpocząć na plaży czy zaszyć się w tajemniczej jaskini. Do dyspozycji masz około 800 kilometrów urozmaiconej linii brzegowej – swój azyl znajdą tu zarówno miłośnicy dzikich plaży, jak i tych typowo miejskich.
Apulia przez wieki przyciągała różne cywilizacje. Jego strategiczne położenie sprawiło, że była ważnym punktem na mapie starożytnego świata, a ślady tej bogatej historii odnajdziesz w każdym zakątku. Dziś Apulia to ważny region turystyczny.
Co warto zobaczyć w Apulii? Najciekawsze atrakcje
Atrakcje Apulii, jej widoki, krajobrazy, miasta i miasteczka zachwycą nawet tych, którzy myślą, że we Włoszech widzieli już wszystko. Oto lista miejsc, którą warto uwzględnić podczas Twojej podróży:
Alberobello
Pierwszym punktem na liście „co warto zobaczyć w Apulii” po prostu musi być Alberobello. Słynie z charakterystycznych domków, tzw. trulli. Budynki te wznoszono z suchego kamienia, bez używania zaprawy cementowej. Domki mają fasady bielone wapnem oraz stożkowate dachy, które wyróżniają się namalowanymi na nich znakami. To, co miało pełnić funkcję tymczasowego domu dla biedniejszych mieszkańców, którzy chcieli uniknąć podatków, stało się symbolem regionu i cennym zabytkiem. Unikalne konstrukcje są wpisane na listę UNESCO i sprawiają wrażenie, jakby spacerowało się po wiosce Smerfów.
Największe skupisko trulli znajdziesz w dzielnicy Rione Monti i Aia Piccola. Co ciekawe, niektóre z obiektów są wciąż zamieszkiwane przez lokalną społeczność, inne można wynająć na nocleg. Jednymi z najpopularniejszych trulli są Casa D’Amore, czyli trulli z balkonem, a także Trullo Sovrano, czyli jedyny dwupiętrowy budynek tego typu, który można zwiedzać jako muzeum.
Charakterystyczna zabudowa trulli wpłynęła na architekturę Alberobello, czego przykładem jest m.in. kościół Sant’Antonio di Padova (kościół św. Antoniego). Mimo iż został on wybudowany później, w XX w., jego kształt imituje trulli. Będąc w Alberobello warto zarezerwować czas na wycieczkę do „białego miasteczka”, czyli Locorotondo. Piękna, biała zabudowa domów i kościołów wspaniale kontrastuje kolorystycznie z pobliskimi gajami oliwnymi oraz winnicami. Skosztuj lokalnego wina, odwiedź barokowy kościół San Nicolo zdobiony malowniczymi freskami i po prostu podziwiaj panoramę okolicy. Tutaj nikt i nic nie zakłóci Twojego odpoczynku.
Polignano a Mare
O niektórych miejscach na świecie mówi się, że zapierają dech w piersiach. I choć to stwierdzenie brzmi banalnie, to w Polignano a Mare tak po prostu jest. Wejście do jego historycznej części sygnalizuje piękna brama – Arco Marchesale. Jednym z popularniejszych zabytków jest średniowieczny pałac – Palazzo dell’Orologio, który przykuwa uwagę zegarem słonecznym. Polignano a Mare położone na wysokim klifie nad Adriatykiem. Rozciąga się niego widok, który jest jednym z najpiękniejszych w całej Apulii.
Spacer bez wyciągnięcia aparatu jest możliwy chyba tylko wtedy, jeśli nie masz czym fotografować – w przeciwnym razie pokusie naprawdę trudno się oprzeć. Odwiedź słynną plażę Lama Monachile. Otaczają ją wysokie skały – to idealne miejsce na kąpiel. Wejście do jego historycznej części sygnalizuje piękna brama – Arco Marchesale. Jednym z popularniejszych zabytków jest średniowieczny pałac – Palazzo dell’Orologio, który przykuwa uwagę zegarem słonecznym. Koniecznie odwiedź także benedyktyńskie opactwo San Vito.
Bari
Bari to stolica Apulii. Jego serce to Bari Vecchia, starówka, gdzie możesz zagubić się w labiryncie uliczek i podejrzeć włoskie życie. Być może zauważysz kobiety siedzące przed domami i ręcznie wyrabiające makaron orecchiette. Ten widok działa trochę jak wehikuł czasu… Jednym z najważniejszych zabytków miasta jest Bazylika św. Mikołaja (San Nicola), gdzie według legendy spoczywają relikwie świętego, a także grobowiec królowej Bony. Warto uwzględnić ten punkt podczas spaceru po mieście. Nie sposób przejść obojętnie obok zamku z XII w. – Castello Normanno-Svevo, które obecnie pełni funkcję muzeum. Typowo turystyczne akcenty znajdziesz w nowszej dzielnicy, Murat. Tutaj obok butików największych marek świata zlokalizowane są liczne hotele i knajpy. Wciąż jednym z najczęściej fotografowanych obiektów Bari jest Teatro Margherita, zbudowany na palach na wodzie. To piękna sceneria do zdjęć, a po intensywnym zwiedzaniu odpoczynek w porcie jest mile widziany.
Lecce
Często nazywane „Florencją Południa” jest chlubą baroku. Lecce zachwyca bogactwem zdobień i ornamentów, które zdobią fasady kościołów i pałaców. Nawet laik doceni Bazylikę Santa Croce, której fasada uchodzi za arcydzieło barokowej architektury. Barokowe zdobienia wyróżniają także katedrę Maria Santissima Assunta czy zamek Carlo V, skrywający we wnętrzu Muzeum Papier-Mâché. Ta rzemieślnicza tradycja tworzenia m.in. figur na bazie papieru przetrwała do dziś. Nie można pominąć również amfiteatru rzymskiego – jego ruiny pochodzą z I w. p.n.e.
Spacerując po historycznym centrum, zwróć uwagę na charakterystyczny jasny kamień, z którego zbudowano większość budynków. To słynny „leccese”, nadający miastu ciepły, miodowy odcień.
Vernole
Zaledwie 13 km od Lecce znajduje się Vernole. Miasto, które także wyróżnia styl barokowy obiektów sakralnych, ale nie tylko. To właśnie tutaj można podziwiać tysiącletnie gaje oliwne i co więcej – odwiedzić dawną podziemną olejarnię, skrytą w samym centrum miasta. Warto dodać, że podziemne olejarnie to kolejny symbol Apulii. Powstawały one na ruinach dawnych spichlerzy. Najwięcej tego typu obiektów zachowało się zwłaszcza w Morciano di Leuca. Obecnie organizowane są w nich wystawy, a turyści mogą zobaczyć na własne oczy, na jakim sprzęcie kiedyś pracowano i jak wyglądał proces produkcji oliwy.
Półwysep Gargano
Masz dość wędrówek po mieście? W takim razie Gargano już na Ciebie czeka. Razem ze swoimi plażami, czystą wodą i gęstymi parkami Parku Narodowego Gargano. Pełno tu szlaków trekkingowych, dlatego to świetnie miejsce dla miłośników natury. Na koniec dnia warto zajrzeć do lokalnych miejscowości, takich jak Vieste czy Peschici. Zjesz tu świetną kolację z widokiem na zachodzące słońce.
Grotte di Castellana
To jeden z największych systemów jaskiń we Włoszech. Ciągnie się przez ponad 3 kilometry! Punktem kulminacyjnym wycieczki jest Biała Grota, uznawana za jedną z najpiękniejszych jaskiń na świecie. Wstęp do kompleksu kosztuje około 20 euro.
Castel del Monte
Twierdze i średniowieczne zamki – mamy coś dla ich miłośników! Jeśli i Ty się do nich zaliczasz, wybierz się do Castel del Monte. Ośmiokątny zamek został wzniesiony w XIII wieku na polecenie cesarza Fryderyka II i do dziś fascynuje swoją nietypową konstrukcją. Wpisany na listę UNESCO, Castel del Monte to nie tylko szansa na lekcję historii, ale i przepiękne widoki na okoliczne wzgórza Murge. Wstęp to koszt około 10 euro.
Ostuni
Ostuni jest znane jako „Białe Miasto”. To jedno z najbardziej fotogenicznych miejsc w Apulii. Miasto ma swój polsko-włoski akcent – było niegdyś własnością Bony Sforza, która otrzymała je w prezencie od swojej matki, Izabeli Aragońskiej. Bona wzmocniła obronność miasta, rozbudowując system fortyfikacji, który miał chronić mieszkańców przed najazdami tureckimi. Z murów do dziś roztacza się przepiękny widok na okoliczne gaje oliwne i błękitne morze w oddali.
Gravina in Puglia
Gravina in Puglia leży na krawędzi głębokiego wąwozu. W mieście znajduje się system podziemnych jaskiń i tuneli, który przez wieki służył mieszkańcom jako schronienie. Znajduje się tu most akweduktowy, który został wykorzystany jako scenografia w filmie o Jamesie Bondzie „No Time to Die”.
Wymienione miejsca to tylko wierzchołek góry lodowej. Apulia kryje jeszcze wiele innych, równie fascynujących atrakcji!
Plaże w Apulii – gdzie warto się udać?
Apulia to krystaliczne wody Morza Adriatyckiego oraz Morza Jońskiego i plaże pełne złocistego lub białego piasku. Znajdzie się tutaj także nieco propozycji dla miłośników wypoczynku na żwirku i kamieniach. Ukryte zatoczki, klify, jaskinie, możliwość uprawiania sportów wodnych – to wszystko sprawia, że pozornie leniwy wypoczynek na plaży może przemienić się w naprawdę intensywnie spędzony czas.
Jedną z najsłynniejszych atrakcji regionu jest jaskinia Zinzulusa, położona na południe od Castro. Zwiedź ją z przewodnikiem i podziwiaj liczne stalagmity oraz stalaktyty w jej wnętrzu. Niedaleko stąd znajduje się także plaża Castro Marina. Będąc w Bari, możesz na przykład wybrać się na miejską plażę Pane e Pomodoro lub na pobliską plażę Torre Quetta – to raj dla miłośników surfowania, jak i… zwierząt, ponieważ czworonogi są tutaj mile widziane. Z kolei Libera Provolina to plaża kamienista. Nie możemy też nie wspomniećo jednaj z najpopularniejszych plaż regionu, niezwykle klimatycznej, otoczonej przez klify Lama Monachile, którą znajdziesz w Polignano a Mare.
Wybrzeże w Apulii, a właściwie mnogość pięknych plaż w tym regionie, zasługuje na odrębny wpis. Dlatego, dla zainteresowanych przedstawiamy: najpiękniejsze plaże Bari i okolic.
Pogoda w Apulii – kiedy najlepiej jechać?
Pogodę w Apulii może znacząco wpłynąć na komfort Twojego pobytu. Choć region korzysta z typowo śródziemnomorskiego klimatu (gorące, suche lata i łagodne zimy), są miesiące w roku bardziej sprzyjające odwiedzinom, niż pozostałe.
- Wiosna (marzec-maj)
To jeden z najlepszych okresów na wakacje w Apulii. Temperatury wahają się między 15°C a 25°C, co stwarza idealne warunki do zwiedzania i trekkingu. Przyroda budzi się do życia, a pola pokrywają się kolorowymi kwiatami. Pamiętaj o zabraniu lekkiej kurtki lub swetra, gdyż wieczory mogą być chłodniejsze. - Lato (czerwiec-sierpień)
Lato w Apulii to – w przenośni i dosłownie – gorący sezon. Temperatury często przekraczają 30°C, a w sierpniu mogą sięgać nawet 40°C. Miłośnicy plażowania pewnie już zacierają ręce. I słusznie! Morze jest ciepłe i zachęcające do kąpieli. Jeśli planujesz zwiedzanie, najlepiej robić to wcześnie rano lub późnym popołudniem. To pozwoli uniknąć największego upału. - Jesień (wrzesień-listopad)
Jesień to kolejny świetny okres na wizytę w Apulii. Temperatury są umiarkowane, wahając się między 15°C a 25°C. Morze jest wciąż wystarczająco ciepłe do kąpieli, a liczba turystów zmniejsza. To idealny czas na degustację lokalnych win i oliwy z oliwek, gdyż właśnie wtedy odbywają się zbiory. Uwaga – w listopadzie aura robi się mało sprzyjająca, a liczba dni deszczowych rośnie. - Zima (grudzień-luty)
Zima w Apulii jest łagodna, z temperaturami rzadko spadającymi poniżej 10°C. Chociaż nie jest to typowy sezon turystyczny, czeka na Ciebie spokojny wypoczynek, zwiedzanie muzeów i delektowanie się lokalną kuchnią. Wiele atrakcji turystycznych może mieć skrócone godziny otwarcia.
Niezależnie od wybranego terminu, Apulia na pewno Cię nie zawiedzie. Jej urok jest niepodważalny. I to o każdej porze roku.
Co i gdzie zjeść w Apulii?
Apulia i jej kuchnia sprosta nawet najbardziej wymagającym podniebieniom. Jednym z charakterystycznych dań regionu jest orecchiette, czyli „małe uszy”. To makaron często podawany z crime do rapa – to rodzaj brokuła, jednak inny niż ten z półek w polskich sklepach.
W wielu daniach znajdziecie burratę, która przypomina mozzarellę wypełnioną słodką, kremową śmietanką. Podaje się ją na pizzy, ze świeżym pieczywem, w sałatkach i jako dodatek. Smakuje wybitnie!
Jeśli masz ochotę na owoce morza, zamów cozze alla Tarantina, czyli małże „po tarencku” lub zupę rybną. Postawieniem kropki nad „i” w kulinarnej eksploracji regionu będzie wizyta w farmach oferujących degustacje win i oliwy z oliwek. Apulia jest największym producentem oliwy extra vergine we Włoszech, a lokalne wina, takie jak Primitivo czy Negroamaro, cieszą się uznaniem na całym świecie.
Gdzie zjeść w Apulii? Nasze „pewniaki” to:
- Grotta Palazzese w Polignano a Mare – to jedna z najpiękniejszych restauracji na świecie. Mieści się w jaskini z widokiem na morze, zjesz tu owoce morza i dania typowe dla regionu.
- La Locanda sul Porto w Monopoli – portowa restauracja z włoskim menu, z naciskiem na owoce morza. Zamów carpaccio z tuńczyka lub tagliolini z owocami morza.
- Donna Gina w Polignano a Mare – poza rozkoszami podniebienia, restauracja oferuje spektakularny widok na słynną plażę Lama Monachile, wciśniętą między dwie skały. Skuś się na deser – restauracja słynie ze swoich słodkości.
Gdzie się zatrzymać w Apulii?
Apulia oferuje różnorodne i naprawdę unikalne opcje noclegowe. Jedną z nich unikalnych są luksusowe masserie, czyli odrestaurowane wiejskie posiadłości. Wśród najlepszych można wymienić Masseria Il Frantoio, Masseria Montelauro czy Masseria Cimino.
Wolisz zatrzymać się w mieście? Doskonałym wyborem będą butikowe hotele w historycznych centrach miast takich jak Lecce czy Bari. La Fiermontina Luxury Home Hotel w Lecce to jeden z przykładów.
A jeśli Twoim marzeniem są wakacje blisko morza, rozważ wynajęcie domku w okolicy plaż. Półwysep Salento oferuje szeroki wybór zakwaterowania na każdą kieszeń, od prostych apartamentów po luksusowe wille z widokiem na morze.
Apulia na wakacje 2025 – dlaczego warto?
Apulia słynie z pięknych plaż, które zadowolą plażowiczów i fanów sportów wodnych. Woda jest czysta, a wybrzeże różnorodne, dlatego warto zapakować maskę do snurkowania.
Wakacje w Apulii możesz spędzić na plaży, zwiedzając pobliskie miasta lub odkrywając coraz to nowe smaki w trattoriach. Bez pośpiechu, tak, aby w pełni zrozumieć, co znaczy „dolce far niente”. A to, na południu Włoch, znaczy jeszcze więcej niż na północy.
Ten region to doskonały wybór dla tych, którzy szukają czegoś więcej niż typowych wakacji i chcą zanurzyć się w naprawdę włoskiej atmosferze. Niezależnie od tego, czy to romantyczny wypad we dwoje, czy rodzinne wakacje.
