To dobry moment, żeby tu przyjechać – nie tylko dla widoków. Przenikają się tu różne kultury, jedzenie jest świetne, a sposobów na spędzenie czasu nie brakuje – od zwiedzania po aktywny wypoczynek na świeżym powietrzu.
Zabytki, historia i kultura na wyciągnięcie ręki
Friuli Wenecja Julijska to region pełen ciekawych miejsc z historią w tle:
- Akwileja – dawna rzymska metropolia, dziś jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych Europy, słynąca z zachwycających mozaik.
- Cividale del Friuli – niewielkie miasto z bogatą historią Longobardów i średniowiecznym klimatem.
- Palmanova – miasto-twierdza zaprojektowane w kształcie gwiazdy, prawdziwy majstersztyk renesansowej inżynierii.
- Friulijskie Dolomity – część dziedzictwa UNESCO, miejsce idealne dla tych, którzy kochają górskie krajobrazy i piesze wędrówki.
Dwa największe miasta regionu to zupełnie różne światy:
- Udine – Urzeka eleganckimi placami i spokojną atmosferą. To miasto pełne renesansowej architektury, z pięknym Piazza della Libertà, uważanym za najpiękniejszy plac w stylu weneckim na północy Włoch. Warto odwiedzić Zamek Udine, z którego rozciąga się widok na miasto i Alpy Julijskie, a także podziwiać dzieła słynnego malarza Tiepolo w katedrze.
- Triest – Kosmopolityczne miasto portowe, które łączy wpływy włoskie, słoweńskie i austriackie. Sercem miasta jest Piazza Unità d’Italia, największy plac w Europie wychodzący na morze, otoczony eleganckimi pałacami. Triest słynie z kawiarni w stylu wiedeńskim oraz literackiej atmosfery – przebywał tu m.in. James Joyce. Na obrzeżach miasta, tuż nad morzem, wznosi się Zamek Miramare, dawna rezydencja arcyksięcia Ferdynanda Maksymiliana Habsburga, otoczona malowniczym ogrodem botanicznym.

Czy wiesz, że Zamek Miramare został zaprojektowany tak, aby idealnie komponować się z otaczającym go krajobrazem? Arcyksiążę Ferdynand Maksymilian Habsburg, wielki miłośnik morza, kazał zbudować pałac w miejscu z widokiem na Adriatyk, a jego ogrody pełne są egzotycznych roślin sprowadzonych z całego świata. Dziś można spacerować po tych malowniczych terenach, podziwiając niezwykłą harmonię architektury i natury
Aktywny wypoczynek: rowerem, pieszo, kajakiem
Niezależnie od tego, czy wolisz góry, morze, czy malownicze miasteczka pobyt w regionie przyniesie ci dużo radości:
- Rowerem: Szlak Alpe Adria, prowadzący z Salzburga nad Adriatyk, to jedna z najlepszych tras rowerowych w Europie.
- Pieszo: Dolomity Friulijskie to świetne miejsce na wędrówki – od łatwych szlaków po wymagające trasy, a widoki po drodze robią wrażenie.
- Kajakiem: Laguny Marano i Grado to świetne miejsce na spokojne eksplorowanie przyrody, wśród trzcin i dzikiego ptactwa.
- Na plaży: Jeśli wolisz relaks, nad Adriatykiem znajdziesz zarówno dzikie, naturalne plaże, jak i bardziej popularne plaże z pełną infrastrukturą.

Smaki, których nie znajdziesz nigdzie indziej
Regionalna kuchnia to połączenie włoskich i środkowoeuropejskich smaków. To kuchnia, która nie jest przesadnie skomplikowana, ale bazuje na jakości składników. Najbardziej znane przysmaki:
- Prosciutto di San Daniele – delikatna, dojrzewająca szynka, której nie można pominąć.
- Frico – chrupiący placek serowy, prosty, ale pyszny.
- Montasio – lokalny ser, który smakuje jeszcze lepiej w połączeniu z winem.
A skoro o winie mowa – region słynie z wyśmienitych białych win. Warto odwiedzić winnice w Collio i Colli Orientali, gdzie można spróbować m.in. Friulano, Ribolla Gialla i Refosco prosto u producentów.

Cividale del Friuli: Miasto Juliusza Cezara
Czy wiesz, że Cividale del Friuli zostało założone przez Juliusza Cezara w 50 roku p.n.e.? Pierwotnie nosiło nazwę Forum Iulii, czyli „Plac Juliusza”, i stało się kluczowym ośrodkiem rzymskim w regionie. Co więcej, to właśnie od tego miasta pochodzi współczesna nazwa regionu – Friuli.
Podróżowanie na luzie – wolniej i świadomiej
Coraz więcej osób szuka miejsc, w których można odpocząć od pośpiechu. Friuli Wenecja Julijska idealnie wpisuje się w trend slow travel i ekologicznej turystyki. Można tu podróżować bez auta – transport publiczny działa sprawnie, a jeśli wolisz niezależność, świetną opcją jest rower. Region oferuje mnóstwo szlaków pieszych i rowerowych, prowadzących przez dziewicze tereny. Znajdziesz tu przyjazne zwierzętom miejsca, w tym hotele, restauracje i nawet plaże, gdzie psy są mile widziane.

Jak zaplanować podróż?
📅 Najlepszy czas na wizytę: Wiosna i lato to idealne pory roku, żeby cieszyć się naturą i wydarzeniami kulturalnymi związanymi z GO! 2025.
🏡 Gdzie się zatrzymać?: Do wyboru są małe, klimatyczne pensjonaty w historycznych miasteczkach, butikowe hotele w miastach albo agroturystyka w otoczeniu winnic i gór.
🚗 Jak się poruszać?: Region ma dobrze rozwiniętą sieć pociągów, autobusów i ścieżek rowerowych. Można wypożyczyć samochód, rower albo kamper i zwiedzać na własnych zasadach.

Dlaczego warto odwiedzić Friuli Wenecję Julijską?
To region, który wciąż można zwiedzać bez tłumów i pośpiechu. Można tu spacerować, zwiedzając średniowieczne zabytki, odkrywać ukryte winnice, wędrować po górach, a potem odpoczywać nad morzem. W 2025 roku, dzięki GO! 2025, Friuli Wenecja Julijska stanie się jeszcze bardziej ekscytującym kierunkiem, pełnym wydarzeń i kulturalnych atrakcji.

Zamek Gorycja – niezwykły punkt widokowy
Położony na wzgórzu, zamek oferuje spektakularną panoramę na miasto Gorycję, zielone doliny Friuli Wenecji Julijskiej oraz słoweńską Nową Goricę. Co ciekawe, dawniej twierdza ta symbolizowała podział Europy, ale dziś jest znakiem jedności – od 2004 roku Gorycja i Nowa Gorica stanowią wspólną przestrzeń bez granic, łącząc kulturę włoską i słoweńską. Spacer po zamkowych murach to wyjątkowa podróż przez historię i naturę tego niezwykłego regionu!
Artykuł powstał we współpracy z Friuli Venezia Giulia
